Hep ayrintilari atlayarak yaziyorum. asagidaki resimlerin birinde ilginizi cekmistir, cok guler yuzlu, Turklere pek benzemeyen kizlar var. Bu kizlar Amish kizlar. Amishlerin cok eskilere dayanan bir gecmisleri varmis aslinda. Daha genel olarak adini duydugumuz Mormonlar ise baska bir hikaye. Kisaca ozetliyim, Almanyanin kuzeyinden, Isvicreden ve Hollandadan buraya cook uzun zamn once, 1670lerde gocmus insanlar. kendilerinin Dutch oldugunu soluyorlar. Hristiyanlikta devrimler oldugu donemlerde yapilan bazi devrimlerin yanlis oldugunu savunduklarinda avrupada bir sure dislanmis ve hatta cogu zaman surulmus bir grup, daha cok protestan denilebilir. Ama kulturel olarak genel Amerika kulturunden cok farkli ve hatta bize daha yakin bir kulturleri var. Genellikle kadinlarin ve kislarin hepsi ayni modelde dikilmis farkli renklerde elbiseler giyiyorlar. Kendi iclerinde kollara ayriliyor bu gruplar, surekli siyah elbise giyenler teknolojiden hemen hemen tamamen uzak yasiyorlar. Ama benim tanistigim gruptaki insanlarin arabalari var, her ne kadar hepsi siyah ve ayni model olsa da, bilgisayar ve telefon da kullaniyorlar. Cok daha kati kurallari olanlar da varmis. Buradaki turk arkadaslarin yaptiklari bir davete karsilik olarak kiliselerinde duzenledikleri Christmas gecesine davetliydik. Kilisede baska davetliler de vardi, karisik bir grup oldugundan fotograf cekmeyi cok uygun bulmadim, ekledigim fotograflar daha cok internetten.
Kilisede en cok ilgimi ceken, hic bir yerde resim heykel hatta renk bile yoktu. sadece beyaza boyanmis duvarlar ve iceride belli bir duzende yerlestirilmis tabureler var. En belirgin ozellikleri sadelik zaten. elbiselerinde, ayakkabilarinda genel olarak heryerde bu dikkat cekici. Erkekler genelde biyiksiz ve sakalli ama sakallarda belirgin favoriler olmasina ragmen yanaklarin ust kisimlari oldukca temiz. Erkekler siyah pantalon ve duz renk (mavi, yesil ya da kirmizi) gomlek giyiyor, yazin da hasir sapka takiyorlarmis. Kadinlarda ise en cok dikkat ceken baslarina gecirdikleri saydam sapkalar. Bu sapkanin bicimi ya da rengi ayni zamanda hangi kiliseden yani ulkenin hangi bolgesinden olduklarini gosteriyor. Kendi incillerine cok bagli kaliyorlar, gene bizim bildigimiz Hristiyanlardan farkli olarak, alkol icmiyorlar. Evlenirken bile ayni gunluk kiyafeti giyiyorlar ve cesitli torenleri var. Aile baglari cok kuvvetli, amishlerin amish olmayanlarla evlenmesi yasak. bir araya geldiklerinde cok neseli oyunlar oynuyorlar. Genel olarak cok sicak kanli ve neseli insanlar. Hem gittigimizde hem de ayrilirken bizim gruptaki Turklerin herbirine ayri ayri sarildilar. Bu ikinci davetleri, ilk davetlerine gidememistim ama beni gorduklerinde, nerelerdesin seni goremedik, ozletme kendini demeleri ayrica bana cok sicak geldi. Yalan soylemiyorlar, islerine ve ailelerine, dinlerine ve kulturlerine cok baglilar. Inanislarinin temelinde insanlara yardimci olmak kavrami var. Butun bunlar, onlari bana gore en sicak kanli Amerikalilar yapiyor. Amerikada en cok Pennsylvania'da bulunuyorlarmis ve su anki nufuslari (sadece bu bolgede) 100000 uzerindeymis (bu bilgi internetten cok guncel olmayabilir!).
Kilisedeki programlarinda olusturduklari korolardan ilahilerini soylediler ve bir rahip konusma yapti. Ayni zamanda kendi okullarinda ogretmen olan arkadas bize okullarini gezdirdi ve yeni yilda yeniden bir araya gelmek uzere sozlestik. Eger yolunuz Amerikaya duser ve Turk bulmakta zorlanirsaniz, kendinizi daha iyi hissetmek icin Amishlerle tanisin derim ben :)
